Betül Topaklı / Milliyet.com.tr – Zülal Tannur, 2001 yılında az gören bir çocuk olarak Kıbrıs Lefkoşa’da doğdu. Babası mühendis, annesi yaşam koçu olan Zülal’in ebeveynleri küçük kız 3 aylıkken Türkiye’ye döndü. Yüzde 5’in altında görebilen Zülal, insanların yüzlerini, objeleri ve renkleri tanıyamıyordu fakat görebilmek için büyük uğraş sarf ediyordu. Bunun için evvel objeleri bilgisayar ekranında büyüterek görmeyi öğrendi. Lakin 2011 yılında yani 10 yaşındayken görme yetisini büsbütün yitirdi. Bu durum onu biyolojik görmeye en yakın görme sistemlerini sağlayacak yapay görme tahlillerinin peşine düşürdü. Kelam konusu yıllarda manzara sürece teknolojileri görme engelliler için yeniydi lakin Zülal için o denli olmayacaktı. Zira o birçoğunun birinci kullanıcısı, geliştiricisi ve lideri olacaktı. Biyolojik görme ve yapay görme ortasındaki boşluğu fark eden görme engelli genç kız, biyolojik görmeyi taklit eden kendi teknolojilerini geliştirmeye başladı. Geliştirdiği yüksek teknoloji teşebbüsüyle de yalnızca görme engelli bireylere yönelik değil, tüm akıllı aygıtlara yönelik çok başarılı işlere imza attı.
“Az gören bir bebek olarak dünyaya geldim lakin çok meraklı, sorgulayan ve huzurlu bir çocukluk geçirdim. Göremememden dolayı zorlandığım yahut zorlanma ihtimalim olan noktaların üzerine gittim. Daima kendimi yetiştirmeme yönelik fırsatları kovaladım. Potansiyelimi erken keşfetmemiz bu mevzuda bana çok yardımcı oldu. Akranlarımla bağ kurma biçimim önder olmamı da büyük oranda etkiledi. İçinde bulunduğum sistemlerde erişilebilirliği aramam, değişimin ve dönüşümün mümkün olduğunu görmem ve liderlik etmem bugünün de temellerini attı.”
MİCROSOFT’UN BİRİNCİ GÖRME ENGELLİ ÖĞRENCİ ELÇİSİ OLDU
Liseyi Şişli Terakki Vakfı Lisesi’nde tamamlayan Zülal, 2020 yılında Microsoft tarafından ‘Teknolojiye İstikamet Veren Bayan Lider’ unvanıyla onurlandırıldı. Bunda lise boyunca sorumluluk aldığı teşebbüsler, projeler ve muvaffakiyetler tesirli oldu. Microsoft Türkiye’de ‘I’m An Engineer’ programı bağlamında Microsoft’un Öğrenci Elçisi olarak büyük data, imaj sürece, güçlü platformlar ve liderlik alanlarında Türkiye’nin birinci görme engelli teknoloji elçilerinden biri olarak yetiştirildi. Daha sonra globalde de ‘Microsoft’un birinci görme engelli öğrenci elçisi’ olmaya hak kazandı. Bir Microsoft partneri şirkette 59 ülkeden sorumlu olarak çalışırken Boğaziçi Üniversitesi’nde akademi süreci başladı. Dünyanın görme engelli birinci nörobilimcisi olmak için akademide ilerlemeyi hedefleyen Zülal, 13 Nisan 2023 tarihinde yapay görme tasarlamak üzere Türkiye’deki şirketi olan From Your Eyes’ı kurdu. Şirketini büyütmek için 2024’ün başında akademiye orta veren genç kız, Amerika’da Ar-Ge alanında dünya çapında birinci 20’de bulunan bir araştırma üniversitesi olan Arizona State University’den nörobilim ve bilişsel bilimler kısmına davet aldı. Teşebbüsçü kız, akademi seyahatine şu an orada devam ediyor.
KENDİ YAPAY ZEKÂ MODELİNİ OLUŞTURDU
Biyolojik görmeyi taklit ederek insanlardan makinelere kadar uzanan geniş bir spektrum için yapay görme tasarlayan bir teknoloji şirketi olan From Your Eyes’ı kurarken her vakit için aklında ‘Bir insan ne görmeye gereksinim duyar?’ sorusu olduğunu söyleyen Zülal, “Bu sorudan hareketle 15 milyon görsel bilgi noktasından ve 700’den fazla kategoriden oluşan bir data seti tasarlayarak kendi yapay zekâ modelimizi oluşturduk. Modelin doğruluk oranı dünya standartlarının yüzde 8 daha üzerinde ve Open AI’ın görme teknolojisiyle paralel bir doğruluk oranında. Manzaraları olağandan iki kat daha süratli işliyor ve 40 kat daha fazla renk tanıyor. 865 rengi ayırt edebiliyoruz. Maksadım Real-Time imaj işlemeyi ve görüntü manzara işlemeyi gereksinime nazaran kişiselleştirebilmek ve lokal aygıtlarda eğitilebilir bir hale getirmek. Teknolojimizi API’larımız aracılığıyla otomotiv, sivil havacılık ve erişilebilirlik başta olmak üzere birçok alanda işletmelere sunuyoruz” dedi.
“Öte yandan teknoloji geliştiricileri de modellerimizi alıp kendi eserlerini geliştirebiliyor. Ana odak alanımız otomotiv. Şoförlü ve şoförsüz araçlarda ortak olmak üzere yolcunun inançlı ve konforlu hissetmesine odaklanıyoruz. Örneğin, şoförsüz bir araca binen bir görme engelli yolcu araç ilerlerken etrafındakilerin bilgisine sahip olmadığında kendini inançta hissetmiyor. Yapay zekâmız onun için çevreyi tanım ediyor. Sırf görme engelli yolcular için de değil, yapay zekâmız gören ve görmeyen yolcuların ve şoförlerin tamamına yönelik şahsî seyahat asistanları sunuyor. Yapay zekâmızı kullanarak taşınabilir uygulamalar da geliştiriyoruz. Bunlardan bir tanesi olan FYE taşınabilir uygulamamız sayesinde görme engelli beşerler kendi yapay zekâlarını oluşturabiliyorlar. Örneğin, yemeğin pişmişlik derecesini denetim etmek için sırf ona odaklanan bir yapay zekâyı uygulama üzerinden tasarlayabiliyorlar. Akıllı gözlüklerle entegre olabilen birinci ve tek manzara sürece uygulaması olmayı başardık. Meta’nın ve Apple’ın gözlükleriyle entegre biçimde çalışıyoruz.”
‘BU YOLA KENDİMİ ADADIM’
Geliştirdiği teknolojiyle çok başarılı olan Zülal, “Başlangıçta birçok insan için ‘İmkansız’ olarak görünen bir teknolojiydi aslında. Kısıtlı kaynaklarla, çok kısa vakitte bu türlü hoş bir noktaya gelmemizi, özveriyle çalışmamıza borçlu olduğumuzu düşünüyorum. Hem biyolojik hem de yapay görmeyi bilen biri olarak bu ikisini birleştirmek benim için çok manalı. Bu yola kendimi adadım ve bütün öz randımanla gece gündüz hiç durmadan çalışıyorum. From Your Eyes, 2 ay evvel Microsoft tarafından Imagine Cup dünya kupasında bu yılın en âlâ teknolojisi olarak seçildi. Teknoloji dünyasının dünya kupası olarak bilinen ve 22 yıldır gerçekleştirilen yarışta bu, ülkemizin birinci dünya kupası. Microsoft’tan bu bağlamda 100 bin dolar nakit ödül aldı. Mentorüm Microsoft’un CEO’su Satya Nadella oldu. Birkaç hafta evvel Silikon Vadisi’nde teknolojisini yatırımcılara anlatmak üzere seçilen dünya çapındaki 30 şirket kurucusundan biri olmaya hak kazandım. Google Play 2024’ün en başarılı teknoloji geliştiricilerinden biri olarak seçildim ve hayatım sinema haline getirildi” dedi.
İKİNCİ ŞİRKETİ SİLİKON VADİSİ’NDE BÜYÜYECEK
Amerika Silikon Vadisi’nde büyüyecek NeuroVision AI Tech isimli ikinci şirketini kuran Zülal, bu bağlamda ürettiği teknolojilerin global çapta büyük kitlelere ulaşmasını amaçlıyor. “Hedefim, biyolojiyle yapay görmeyi birleştirmek” diyen Zülal, buna yönelik teknolojiler geliştirmeye devam etmeyi planlıyor. Zülal muvaffakiyetinin sırrını çok emek vermek, inanmak ve kendini daima geliştirmek üzere ögelerle temellendiriyor. Umudunu, kararlılığını ve gayelerini her vakit ön planda tutan genç Türk teşebbüsçü, bu yolda yürürken daima merak ettiğini ve hakikat sorular sorduğunu lisana getiriyor.
‘POTANSİYELİNİZE İNANIN, KENDİNİZE GÜVENİN’
“Gençseniz yahut görme engelliyseniz karşılaştığınız başka zorlanmalar oluyor” diyen Zülal Tannur, kelamlarını şöyle noktaladı: “Takıldığınız cam tavanlar çok daha yüksek oluyor. Birçok insan yapabileceklerinizden öte neleri yapamayacağınıza daha çok odaklanmayı tercih edebiliyor. Gençlere ve görme yetisine sahip olmayanlara tavsiyem, öncelikle kendi tam bağımsızlığınızı ve özgürlüğünüzü kazanacak adımlar atın. Onları geliştirirken amaçlarınızı gerçekleştirmek çok daha kolay oluyor. Potansiyelinize inanın ve kendinize inancın. Meraklı olduğunuz alanlara karşı kendinizi geliştirmek için hakikat beşerlerle ve kuruluşlarla bir ortaya gelmeye itina gösterin. İlişkin olduğunuz, kabul gördüğünüz ve geliştiğiniz yerlere vaktinizi verin. Unutmayın vakit ve gücünüz yapabileceğiniz en bedelli yatırım.”